Franciszek Gugenmus
(1740–1820), zegarmistrz.
Jego ojciec, Michał, zegarmistrz, przybył do Warszawy z Bawarii za panowania Augusta II i otworzył sklep i warsztat zegarmistrzowski przy ulicy Świętojańskiej. Należał do współzałożycieli cechu zegarmistrzowskiego. Franciszek urodził się w Warszawie. Nauki pobierał w Genewie i Paryżu. Po powrocie do Warszawy zdał egzamin mistrzowski. Założył firmę, która wytwarzała zegary ścienne i stołowe oraz zegarki kieszonkowe w złotych lub srebrnych kopertach.
Szybko zyskał uznanie i został nadwornym zegarmistrzem Stanisława Augusta. Funkcję tę pełnił przez 45 lat. Zamieszkał na 2. piętrze Zamku Królewskiego w pobliżu zegara wieżowego. Opieka nad tym, a także nad innymi zegarami zamkowymi należała do stałych obowiązków Gugenmusa. Wykonał ponadto mechanizmy do kilku zegarów umieszczonych w salach zamkowych, m.in. do słynnego zegara rotacyjnego w kształcie globu dźwiganego przez boga czasu - Chronosa, ustawionego w Sali Rycerskiej. Wykonywane przez niego zegarki kieszonkowe król przeznaczał na prezenty. Zegarki swojej roboty sygnował napisem „François Gugenmus Horloger du Roi”.
W 1792 r. został starszym cechu zegarmistrzów warszawskich. Wziął udział w powstania kościuszkowskim. Podczas okupacji pruskiej zasłynął przekazywaniem mieszkańcom Warszawy najnowszych informacji. Abonował w tym celu kilka gazet zagranicznych.
Zmarł 16 kwietnia 1820 r. Pochowany został na cmentarzu Powązkowskim w mogile ziemnej bez nagrobka. Z żoną Marianną Powsińską miał dwóch synów: Jana (pułkownika artylerii, uczestnika powstania listopadowego) i Antoniego (zegarmistrza, mającego warsztat na Rynku Starego Miasta).
[Na podstawie: biogramu autorstwa Kazimierza Buczkowskiego Polski Słownik Biograficzny; Stanisław Szenic, Cmentarz Powązkowski 1790-1850. Zmarli i ich rodziny, Warszawa 1979; Zdzisław Mrugalski, Zegar na wieży Zamku Królewskiego w Warszawie – po 35 latach : wspomnienia uczestnika prac nad restytucją zegara w latach 1972-1974, Kronika Zamkowa 1-2/59-60, 2010]
