Polacy z wyboru
Rodziny pochodzenia niemieckiego w Warszawie w XIX i XX wieku

Ul. Bema 65

 

 

Nieopodal alei Prymasa Tysiąclecia znajduje się zespół poprzemysłowych budynków z ciemnej cegły ceramicznej. To pozostałość największej warszawskiej fabryki. Należała do Towarzystwa Przemysłowego Zakładów Mechanicznych „Lilpop, Rau i Loewenstein”. W 1938 r. zakłady zajmowały powierzchnię ok. 22 ha i zatrudniały ok. 3500 osób. Większość hal fabrycznych została przez Niemców wysadzona w powietrze w październiku 1944 r., po uprzednim wywiezieniu do Rzeszy maszyn, urządzeń oraz pracowników. Do II wojny światowej spółka zajmowała czołową pozycję w polskim przemyśle maszynowym, produkowała m.in.: lokomotywy, wagony kolejowe i tramwajowe, samochody, nadwozia autobusów, urządzenia wodociągowe, maszyny rolnicze, silniki spalinowe, maszyny parowe, turbiny wodne. Jednym z głównych akcjonariuszy spółki był Wilhelm Rau, przemysłowiec pochodzący z Moguncji. Jego nazwisko zapisało się w historii Warszawy dzięki fundacji jego spadkobierców, którzy sfinansowali uruchomienie w Warszawie dziecięcych ogródków. Tzw. Ogrody W. E. Rau’a, czyli warszawski odpowiednik ogródków jordanowskich, powstały na początku XX w. W szczytowym okresie było ich kilkanaście. Działały do II wojny światowej.