SZKÓŁKI ŻBIKOWSKIE

 

Przedsiębiorstwo ogrodnicze "Szkółki Żbikowskie" to powstała na początku XXI w. firma, która stara się odtworzyć znane przed II wojną światową w całej Polsce, wzorcowe gospodarstwo ogrodnicze. Założył je w końcu XIX w. w podwarszawskich: Żbikowie i Duchnicach Piotr Ferdynand Hoser, pomolog i popularyzator ogrodnictwa. Firma specjalizowała się w hodowli sadzonek drzew owocowych i ozdobnych, które - dzięki komunikacji kolejowej – sprzedawała do różnych zakątków cesarstwa rosyjskiego. Przedsiębiorstwo było nowocześnie wyposażone, m.in. w zespół szklarni, stodołę z suszarnią, dom dla pracowników, kantor oraz wiatrak pompujący wodę, która grawitacyjnie była rozprowadzana po terenie szkółek. Ściśle współpracowało z warszawską firmą "Bracia Hoser", którą kierowali wówczas: Wincenty i Henryk Hoserowie. W sąsiedztwie gospodarstwa Piotr Ferdynand wybudował dom i założył park – arboretum, w którym pielęgnował rzadkie odmiany drzew i krzewów, stanowiące źródło zrazów do produkcji w szkółkach. W okresie międzywojennym "Szkółki  Żbikowskie" były gospodarstwem wzorcowym i należały do najlepszych w kraju. Potwierdzeniem tego był Złoty Medal Mały otrzymany na Powszechnej Wystawie Krajowej w Poznaniu w 1929 r. W 1936 r. administrowanie firmą przejął syn założyciela, Piotr Tadeusz. Przedsiębiorstwo przetrwało II wojnę światową i nie zostało upaństwowione (inaczej niż firma "Bracia Hoser"). Prowadziło samodzielną działalność do 1967 r., kiedy to pod presją ekonomiczną zostało włączone do Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w Duchnicach. W nowej strukturze gospodarczej zaczął się jego powolny upadek.

 

Po przemianach politycznych w 1989 r. w Polsce rodzinie Hoserów udało się odzyskać gospodarstwo szkółkarskie i w 2003 r. rodzinna firma rozpoczęła działalność. Zadania tego podjął się prawnuk Piotra Ferdynanda Hosera, Wojciech. Obecnie firma gospodaruje na 8 ha, specjalizuje się w produkcji bambusów (prowadzi hodowlę aż 43 odmian tej rośliny), wierzb oraz traw ozdobnych. Część zysków jest przeznaczana na pieczołowitą renowację historycznych budynków, z których część wpisana została do rejestru zabytków. Kompleks "Szkółek Żbikowskich" tworzą dziś zabudowania pochodzące częściowo jeszcze z końca XIX w. oraz nieco późniejsze, w tym: dom zarządcy i pracowników, stodoła z suszarnią, kantor, zespół szklarni, budynek mieszkalny. Zabytkowy charakter ma też niezwykły park arboretum, w którym rośnie wiele rzadkich gatunków drzew.

 

Budynek zarządcy gospodarstwa

 

Alejka, fot. K. Wittels

 

Dom rodziny Hoserów

 

Arboretum