Herman Teodor Wegener

 

(1888-1944) – inżynier elektryk, naczelnik elektrowni tramwajowej Tramwajów Miejskich w Warszawie.

 

Urodził się 22 września w Warszawie. Był synem Herrmanna Friedricha Wegenera (ur. 1848 r.) oraz Agnieszki z Bretscheiderów (ur. 1857 r.). Ojciec Hermana przybył z Niemiec. Zamieszkał w Warszawie, gdzie założył fabrykę beczek przy ulicy Ogrodowej; matka zaś pochodziła z rodziny częściowo spolonizowanej.
 

Będąc uczniem szkoły średniej wziął udział w strajku szkolnym 1905 r. Mając zamkniętą drogę edukacji w Cesarstwie Rosyjskim studiował w szkole technicznej w Mittweidzie w Niemczech, na kierunku elektromechanicznym. W 1909 r., jako syn obywatela niemieckiego, został powołany do wojska i odbył dwuletnią służbę w formacji saperów. Po powrocie do Warszawy otworzył niewielką firmę elektrotechniczną przy ul. Ogrodowej. Po wybuchu I wojny światowej władze rosyjskie zesłały Hermana Wegenera – ze względu na jego niemieckie pochodzenie - do Orenburga. Kiedy powrócił do Warszawy, niemiecki okupant wysłał go na front zachodni, w okolicę Verdun.
W okresie międzywojennym pracował w Zarządzie Tramwajów Miejskich w Warszawie – początkowo jako asystent naczelnika jednego z wydziałów, później jako naczelnik elektrowni tramwajowej. Podczas II wojny światowej nie podpisał volkslisty. Zginął rozstrzelany wraz z innymi pracownikami elektrowni podczas powstania warszawskiego.
 

Żonaty z Julią z domu Bursche (1893-1965), córką ks. biskupa Juliusza Burschego, miał dwóch synów: Henryka Wegenera-Wojnowskiego (1916-1952) i Tadeusza Wegenera (1920-2009). Henryk został ewangelickim księdzem, publicystą, redaktorem naczelnym „Strażnicy Ewangelickiej”, zmarł w młodym wieku na skutek chorób, których nabawił się podczas pobytu w niemieckich obozach koncentracyjnych. Tadeusz był inżynierem łączności, społecznikiem oddanym sprawom Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego oraz kronikarzem rodziny Burschów.
 

[Na podstawie: Rodzina Burschów. Opowieści o polskich ewangelikach, red. Karol Karski i  Aleksander Łupienko, Bielsko-Biała 2016; Tadeusz Wegener, Ks. biskup Juliusz Bursche we wspomnieniach wnuka, Warszawa 1996; opracowanie powstało przy wsparciu p. Aleksandra Łupienki]