Hoser

 

Piotr Hoser

Ród Hoserów wywodzi się z Augsburga, gdzie od poł. XV wieku jego przedstawiciele należeli do miejskiego patrycjatu (trzech członków tego rodu było augsburskimi burmistrzami). Jedna z gałęzi tej rodziny wyemigrowała do Czech, skąd jej członkowie w XIX wieku przybyli do Warszawy.

Protoplastą polskiej linii Hoserów był Piotr Hoser (1818-1904), katolik, syn Jana Krzysztofa (1781-1867) i Anny Elżbiety Heime (ur. 1790 r.). Pochodził z Czech, z niewielkiej miejscowości w Svojek (w kraju libereckim). Poświęcił się ogrodnictwu, które w Czechach stało wówczas na wysokim poziomie. Po praktyce w Pradze i Wiedniu został w 1844 r. sprowadzony do Warszawy, gdzie objął funkcję głównego ogrodnika Ogrodu Saskiego. Pełnił ją do roku 1853, dając się poznać jako dobry organizator (m.in. rozwinął hodowlę i sprzedaż kwiatów oraz doprowadził do znacznego powiększenia dochodów ogrodu).

Około 1850 roku kupił niewielką działkę przy ulicy Nowogrodzkiej w Warszawie, gdzie rozpoczął własną działalność ogrodniczą. Wkrótce sprowadził do Warszawy dwóch młodszych braci, również ogrodników: Pawła (1823-1881) i Wincentego (1831-1907). Tak doszło do powstania Zakładu Ogrodniczego „Bracia Hoser”. Firma znana była przede wszystkim z hodowli drzew i krzewów owocowych oraz drzew, krzewów i innych roślin ozdobnych i z czasem stała się jedną z największych w tej branży w Królestwie Polskim. W końcu XIX w. zakład zatrudniał 40 ogrodników i ok. 50 robotników sezonowych i dysponował gruntami w różnych dzielnicach Warszawy: w Śródmieściu, na Woli, oraz na Rakowcu. Piotr Hoser był także promotorem edukacji ogrodniczej. Jednym z głównych założycieli Towarzystwa Ogrodniczego Warszawskiego, autorem licznych artykułów w czasopiśmie „Ogrodnik Polski”. Z żoną Emilią Böhme (1827-1888) miał dziewięcioro dzieci, m.in. Piotra Ferdynanda (1857-1939) i Wincentego Antoniego (1867-1942) - pomologów i kontynuatorów rodzinnego przedsiębiorstwa ogrodniczego oraz Pawła (1864-1943) architekta (najprawdopodobniej autora projektu kamienicy - siedziby firmy "Bracia Hoser" w Al. Jerozolimskich oraz projektu zakładów Philipsa).

Wincenty Antoni był pionierem w zakresie nasiennictwa warzyw i kwiatów, które hodował w kolonii na Rakowcu. Wyhodował wiele odmian warzyw, pełnił także funkcje kierownicze w Towarzystwie Ogrodniczym Warszawskim oraz Polskim Związku Wytwórców Nasion Ogrodniczych. Był ostatnim właścicielem firmy "Bracia Hoser". Największe sukcesy w zakresie ogrodnictwa i jego popularyzacji stały się udziałem Piotra Ferdynanda. Był on gruntownie wykształconym ogrodnikiem. Studiował w Królewskim Instytucie Pomologicznym w Prószkowie (na Śląsku), następnie praktykował i pracował m.in. w Lipsku, Gandawie i Londynie. Pod koniec XIX wieku zakupił trzy gospodarstwa w podwarszawskim Żbikowie i Duchnicach, gdzie założył nowoczesną hodowlę drzew owocowych i ozdobnych. W okresie międzywojennym Szkółki w Żbikowie należały do najlepszych przedsiębiorstw tego typu w Polsce. Mimo, że Szkółki były przedsięwzięciem niezależnym, to swoje produkty sprzedawały pod marką rodzinnej firmy "Bracia Hoser". Piotr Ferdynand założył wokół domu w Żbikowie park - arboretum, gdzie utrzymywał rzadkie odmiany drzew i krzewów, które stanowiły źródło zrazów do produkcji w szkółkach. Piotr Ferdynand Hoser zajmował się także działalnością naukową, pedagogiczną i popularyzatorską. Był m.in. wykładowcą w Szkole Pomologicznej przy Ogrodzie Pomologicznym w Warszawie. Po I wojnie światowej był dziekanem i wykładowcą Wyższej Szkoły Ogrodniczej, przyczynił się do utworzenia Wydziału Ogrodniczego SGGW, którego był wykładowcą, pełnił także funkcje kierownicze w kilku organizacjach branżowych. Za swą działalność naukową otrzymał tytuł doktora honoris causa Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego oraz szereg odznaczeń międzynarodowych.

Tradycje Szkółek Żbikowskich kontynuował Piotr Tadeusz Hoser (1901-1990), syn Piotra Ferdynanda i Antoniny z domu Popiel (1864-1948). Był ogrodnikiem, absolwentem Wydziału Ogrodniczego SGGW. Od czerwca 1926 roku do maja 1939 roku pracował jako administrator, a później właściciel części gospodarstwa w Żbikowie. Występował także jako biegły sądowy z zakresu ogrodnictwa, od 1953 r. był też rzeczoznawcą Ministerstwa Rolnictwa. Po II wojnie światowej majątek firmy "Bracia Hoser" został znacjonalizowany, natomiast Szkółki w Żbikowie nie zostały upaństwowione. Piotr Tadeusz, w niezwykle trudnych warunkach, kontynuował produkcję drzewek owocowych i zapobiegł zniszczeniu gospodarstwa i rodzinnej tradycji szkółkarskiej. Po przemianach politycznych w Polsce w 1989 roku, uregulowaniu sytuacji prawnej i długich staraniach rodzina Hoserów odzyskała gospodarstwo szkółkarskie w 2003 roku. W 2003 r. praprawnuk Piotra Hosera, Wojciech Hoser, reaktywował rodzinne przedsiębiorstwo. Firma działa do dziś.

Prawnukiem Piotra Hosera jest też Henryk Franciszek Hoser (ur. 1942 r.) – aktualny (od 2008 r.) biskup diecezjalny warszawsko-praski. Jego matką była Halina Zabłońska (1908-1993), ojciec - Janusz Henryk (1901-1944) - zginął w powstaniu warszawskim. Henryk Franciszek studiował na Wydziale Lekarskim Akademii Medycznej w Warszawie, po których odbył praktykę lekarską w szpitalu rejonowym w Ziębicach. W 1969 r. wstąpił do zakonu pallotynów, następnie odbył studia filozoficzno-teologiczne w Wyższym Seminarium Stowarzyszenia Apostolstwa Katolickiego w Ołtarzewie. W latach 1975-1993 pracował na misji w Rwandzie, gdzie m.in. pełnił funkcję przewodniczącego Związku Stowarzyszonych Ośrodków Medycznych w Kigali oraz kierownika Centrum Monitoringu Epidemii AIDS, ponadto założył Centrum Zdrowia Gikondo w Kigali. 22 stycznia 2005 papież Jan Paweł II mianował go arcybiskupem tytularnym oraz sekretarzem pomocniczym Kongregacji ds. Ewangelizacji Narodów i przewodniczącym Papieskich Dzieł Misyjnych. 24 maja 2008 r. papież Benedykt XVI mianował go biskupem diecezjalnym diecezji warszawsko-praskiej. W strukturach Konferencji Episkopatu Polski pełni funkcję przewodniczącego Zespołu Ekspertów ds. Bioetycznych.


 

 

Piotr Hoser (1818-1904).

 

Początki firmy ogrodniczej "Bracia Hoser" - ogród przy ul. Nowogrodzkiej.

 

Szklarnie firmy "Bracia Hoser" przy ul. Nowogrodzkiej, k. XIX w.

 

Kolonia na Rakowcu. W 1879 r. firma "Bracia Hoser" kupiła kolonię na Rakowcu (obecnie teren na rogu Al. Krakowskiej i ul. 1 Sierpnia),...

 

Reklama firmy "Bracia Hoser". Na pocztówce eklektyczna kamienica zbudowana w latach 1904-1905 na potrzeby spółki „Bracia...

 

Piotr Ferdynand Hoser (1857-1939).

 

"Szkółki Żbikowskie", prawdopodobnie uroczystość poświecenia szkółek, 1906 r.

 

Pracownicy "Żbikowskich Szkółek", w 1912 r.

 

W 1910 r. postawiono "amerykański wiatrak" pompujący wodę do wzniesionych zbiorników, która grawitacyjnie była rozprowadzana po terenie szkółek....

 

Na początku XX w. Piotr Ferdynand Hoser założył, koło domu w Żbikowie, arboretum. Posadził tam rzadkie odmiany drzew i krzewów, które...

 

Piotr Tadeusz Hoser (1901-1990).