Stanisław Adolf Klawe

 

(1877–1955) przemysłowiec, doktor farmacji Uniwersytetu w Nancy.

 

Był synem Henryka (1832–1926), warszawskiego farmaceuty, i Emilii Doroty z Grubertów. Wywodząca się z Alzacji rodzina Klawe’ów, wyznania ewangelicko-augsburskiego, mieszkała w Warszawie od początku XIX stulecia.

 

Stanisław po ukończeniu gimnazjum w Mitawie studiował na uniwersytecie w Dorpacie. Po powrocie do Warszawy przejął prowadzenie przyaptecznego laboratorium ojca. Nadał mu nowy kierunek – produkcję leków naturalnych, bazujących na ziołach i produktach odzwierzęcych. W 1919 r. nabył działkę pomiędzy ulicami Karolkową i Przyokopową i tam rozpoczął budowę fabryki. W celu zapewnienia źródła surowców zakupił trzy majątki ziemskie – najistotniejszy dla firmy okazał się ten w Drwalewie, gdzie powstał instytut bakteriologiczny i serologiczny. Na początku lat XX-tych Stanisław  przekształcił firmę rodzinną w spółkę Towarzystwo Chemiczno-Farmaceutyczne d. „Magister Klawe” SA, firmę, która pod jego przewodnictwem bardzo dynamicznie się rozwijała i pod koniec lat 30. XX w. odnosiła znakomite wyniki finansowe. Tuż przed II wojną św. produkowano w niej m.in. preparaty chemiczne, farmaceutyczne, organopreparaty, surowice, szczepionki m.in. przeciw szkarlatynie, błonicy, tężcowi, gruźlicy, tyfusowi i szereg szczepionek dla zwierząt. Firma otrzymywała nagrody na wystawach krajowych, Stanisław Klawe otrzymał Złoty Krzyż Zasługi. Stanisław osiągnął sukces również na polu naukowym – w 1929 r. obronił doktorat na francuskim uniwersytecie w Nancy.

 

Zakład spłonął w czasie powstania warszawskiego. Zaraz po wojnie Stanisławowi udało się go odbudować, jednak został znacjonalizowany. Od tego momentu funkcjonował jako „Warszawskie Zakłady Farmaceutyczne Polfa”. Stanisław był wydawcą kilku czasopism specjalistycznych dla lekarzy i farmaceutów; pełnił też funkcję prezesa Ochotniczej Straży Pożarnej i Kółka Rolniczego w Drwalewie. Wspólnie z bratem Stefanem założył fundację stypendialną dla młodzieży kończącej studia farmaceutyczne. Ożenił się z Janiną z Kleinadlów, która wspólnie z mężem zajmowała się rozwojem rodzinnej firmy. Z małżeństwa urodzili się: Henryk Wacław, Zdzisław Edward, Tomasz Michał.

 

Zmarł 19 stycznia 1955 r., wcześniej usunięty przez władze komunistyczne z zakładu. Wraz z żoną spoczął na Powązkach.

 

[Na podstawie: Eugeniusz Szulc, Cmentarz Ewangelicko-Augsburski w Warszawie. Zmarli i ich rodziny, Warszawa 1989; Tadeusz Władysław Świątek, Rody warszawskie, Warszawa 2007; Maria Klawe-Mazurowa, Z rodzinnego albumu, Warszawa 2022]